dagboek van mijn laatste jaar
2010/11
Rudy Verbeke, onvolprezen auteur van de column in De Juristenkrant stelde me in zijn bijdrage van 26 01 2011 (“Toga’s uit de mode ?”) half teleur. “Dat is al de helft beter dan andere collega’s”, hoor ik hier ergens fluisteren.
Vooreerst, ik blijk het voorrecht te hebben modemodellen te ontmoeten die het niét uitgehongerd, noch tegen hun zin doen. Maar ik ben het er wel eens mee dat “over het verschijnsel ‘mode’ ook helemaal niét minachtend mag worden gedaan. “Wat zou het leven saai zijn zonder hun onuitputtelijke inspiratie” zuchtte Rudy terecht.
But what a waste: de Vlaamse Conferentie bij de Balie in - natuurlijk - Antwerpen liet voor voor haar 125ste verjaardag de - nog véél oudere - toga restylen, en dàt was het onderwerp van zijn column.
Antwerpen dus. De stad met veel vuurwerk en korte lontjes. Figuurlijk ons Vlaamse Enschede. Waar beter Letajn dan Nederlands gesproken wordt (dixit Tom Lannoye in DM 15 01 2011 p. 53), en er nog publiciteit mee gemaakt wordt ook: “ik hou van A” , of in het A.B.A.: iekààvénAa” (sms: iava - de Antwerpse variante op ILY, I Love You).
Brussel kun je nog claimen, want dat is nog altijd je hoofdstad, én die van Europa. Antwerpen niét, als je niet “vén ‘t stét zait”. En ‘t stét ies soems klain, iel klain.
De prijs van het Mufste Uniform Mode Model Idee Ever (afgekort MUMMIE) is deze uitgereikt aan de Vlaamse Conferentie te A.
Ondertussen bleek (zie de pers hierna) dat de ontwerper het op de “decadentie van de oude toga” gemunt heeft. Bedoeling is nu “de individualiteit van de advocaat op een subtiele wijze te tonen”. Ik kan in een aantal gevallen maar hopen dat dit héél subtiel blijft: nein, danke !
Blijkt dat de ontwerper “in het dagelijks leven vooral als ontwerper voor het theater werkt”.
“Klèèr”, zullen ze in Antwerpen op zicht van dit CV besloten hebben: “(dàdiest, lees:) dié moeten we hebben.”. Téoter.
Wie in de Metropool wél iets moois voor Vrouwe Justitia wil aanschouwen kan beter de winkelstraten rond het Modemuseum in. Ik logeerde er een paar keer vlak naast, in een uitstekende B&B, en dank zij Rudy’s column heb ik nu het vaste voornemen genomen om die buur van de Nationale Straat een bezoekje te brengen. Voor Valentijn mag ik al eens iets beloven...
Rudy Verbeke liet tot m’n opluchting de gelegenheid toch niet voorbij gaan om DE hamvraag te stellen “of het wel nodig is de toga te updaten. Moet het anachronistisch gewaad niet beter worden afgeschaft in plaats van te moderniseren ?”. De vraag stellen, is ze te beantwoorden.
Voilà. Om te beginnen vind je een prima toepassing daarvan in de You Tube hierna, die al van 2009 dateert. Een Nederlandse designer kleedde advocates in A. (van Arnhem !) opnieuw aan zonder toga, en dan zie je pas het gedurfde verschil met dat dooie zwarte omhulsel. Wat ben ik alvast blij dat m’n griffier en ik, de énigen zijn om met die lijkwade onze levendige rechtszaal te ontsieren (Roeselare is immers een zgn “buitenkanton”): vermits wij de enigen zijn, hebben we geen last van dat zwarte perspectief aan onze overkant, de Balie. Mij montert dat alvast op !
Tegenover ons beiden zien we overigens wat de You Tube in kwestie precies aanprijst: (ook) dames, “stevig in hun schoenen”.
U hebt het begrepen: de stevigheid van een pleiter zit méér in de schoenen dan het habijt: l’habit ne fait pas le moine. Il faut être bien dans ses baskets. Uniformen: de illusie van gelijkheid. Nutteloos, zoals de meeste illusies.
Ik las recent één enkele goede reden om wél een toga te dragen: Stafhouder Jo Stevens, voorzitter van de Orde van Vlaamse Balies beschrijft (Ad Rem 5 2010, p 54 nr 22) het protest van een pleiter voor het Hof van Beroep in Port-de-France (Martinique), die zijn toga uittrok, en door de gerechtszaal zwierde met de woorden “”Je ne veux pas rester à plaider devant une justice colonialiste !”. Hij werd vrijgesproken van smaad, omdat zijn onthullend gebaar beschouwd werd als “une critique d’ordre général du fonctionnement de la justice (...) participant en tant que telle de l’exercice des droits de la défense et de la liberté de parole, qui en est l’expression”.
Applaus: een efficiënter gebruik van de toga kan ik me niet voorstellen. Maar als je geen toga aan hebt, kun je hem natuurlijk ook niet uittrekken: een praktisch gewetensprobleem dus. Stafhouder Stevens besluit zijn bijdrage dan ook euforisch verwijzend naar een bekroonde foto van een toga die door de lucht vliegt met als titel: “free as a bird, vrijspraak”.... Congratulations, I couldn’t agree more.
Anderzijds doet minstens op deze Valentijndag een ander motief de toga de das om. Stafhouder Stevens leert me immers (op.cit. 48 nr 8 in fine) dat “advocaten confraters in toga niet omhelzen”. Ah bon ? Volgens “eeuwenoude traditie” betreft de enige uitzondering “stafhouders, wanneer ze elkaar de ‘acolade’ geven, bij de machtsoverdracht op de eerste algemene vergadering van de balie na de stafhoudersverkiezingen”. Dura lex, sed lex, maar mijn overtredingen uit mijn vorige leven zijn alvast verjaard.
Vandaar mijn evidente voorstel als eerste prille stap in de algemene afschaffing van de toga voor iédereen (rechter, griffier, advocaten) in alle vredegerechten: laat die toga op Valentijn aan de kapstok, en omhels elkaar ! Make love, not war. See you in court... to kiss !
Waar, beter dan bij ons wordt overigens ver-zoend ? Vrederechters zorgen er toch in essentie voor dat paartjes terug bij elkaar onder de lakens kruipen, of minstens opnieuw in de ogen kunnen kijken, “eyeball to eyeball” ? Wij zijn immers bij uitstek de rechters van de passie, de haat, maar ook de romantiek !
Als u evenwel écht wil weten waarom ik al een tijdje “ten gronde” aan de hand van minder frivole argumenten de afschaffing van de toga van de vrederechter bepleit, klikt u maar eens op de blog van 10 09 2011 (“Adieu à nos toges !”) hier, of het vervolg ervan op de blog van 21 09 2011 (“Le Code Vestimentaire ?”) hier.
U zult er als uitsmijter ook vernemen dat het Grondwettelijk Hof (net als het Internationaal Strafhof van Den Haag) eigenlijk al aan de vrederechters hùn kleur van toga afsnoepten: die van de vrede, dus blauw... zoals de blauwhelmen... Daar vallen ook soms doden.
Eerlijk is eerlijk: ik kreeg weinig positieve reacties. De meeste vrederechters houden blijkbaar van toch van dit “gewaad”. Ze “liggen niet wakker” (sic) van de afschaffing ervan, maar durven nét niet écht te zeggen dat ze er er eigenlijk wel “gehecht” aan zijn. Een beetje pudiek over dat ornaat, nochtans haaks op de functie van de ‘nabijheidsrechter’, want de toga staat precies voor “afstand”: ik (lees: Wij) sta (lees: staan) hoger dan U. Wij, Justitie, zullen het U eens vertellen hoe het ineen zit, al zal U het niet begrijpen.
Dan is er toch nog een kleurrijk alternatief: de pointe van Rudy’s column zit immers zoals het venijn in de staart. Collega Verbeke suggereert een “functionele kleurverandering, bijvoorbeeld om het publiek te waarschuwen dat de rechtsgang wat meer tijd in beslag kan nemen”.
Tja, dan weten we wààr meer rood gedragen wordt, en mogen veel vrederechters zich een groene toga laten aanpassen. Of afhankelijk van de conclusiekalender, een toga met kameleon - effect. Mij maakt het eigenlijk niet uit, want toch kleurenblind. Dat heb ik dan alvast maar gemeen met .... Vrouwe Justitia.
Wat u vast niet gemist hebt - Ce que vous n’avez certainement pas râté - You didn’t miss this one did you ?
A ne pas manquer sous aucun prétexte: Paroles de juges... hilares !
07 02 2011 “Sur un marché Persan à Paris”
13 02 2011 “L’occident compliqué”
A quote a day, keeps the doctor away ;-)
“Er is een machtsstrijd bezig tussen de het parket en de zetel, in fine, de onderzoeksrechters. Sommigen, waaronder politici, vinden dat wij te onafhankelijk zijn, en te veel buiten hun invloedssfeer liggen. Maar de uitdeinende macht van de uitvoerende macht, is dat dan een goede zaak voor de democratie ? (...) We praten hier voer fundamentele rechten en vrijheden”
Onderzoeksrechter Frank Camberlain (magistraten en rechters in Afghanistan opleidend) in De Juristenkrant van 09 02 2011
Photo of the day:
Antiques: a toga is, isn’t it ?
Poem of the day:
Aan de mode
“Machtigste verleidster, wufte Mode !
Godheid ! Duivelin ! of, toveres !
‘t Mensdom stort met drift naar uw pagode,
Boeit zijn oor aan uw orakelles.
Gij verwint elks hart, in spijt der reden,
‘t Zij ge zulks door macht of list bestrijdt;
En verdedigt alle uitsporigheden,
Daar ge zelf ‘t uitsporigst wezen zijt”.
O.C.F. Hoffam, ‘Gedichten’ in ‘Clubsandwich II, De vergeten dichters’, samengesteld en ingeleid door Gerrit Komrij (Van Gennep, A’dam).
You Tube of the day:
valentijn bij justitie: ver - zoenen ;-)
14 februari 2011
Laat die toga op Valentijn aan de kapstok, en omhels elkaar ! Make love, not war. See you in court... to kiss !
